CNRP ទាមទារឲ្យរបបលោក ហ៊ុន សែន ប្តឹងយកកោះត្រល់ពីយួនមកវិញ

គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ( CNRP ) បាន​ទាមទារ​ឲ្យ​រាជរដ្ឋាភិបាល​ដឹកនាំ​ដោយ​លោក ហ៊ុន សែន យក​អនុសញ្ញា​អង្គការសហប្រជាជាតិ​ឆ្នាំ​១៩៨២ ស្តី​ពី​ច្បាប់​សមុទ្រ (UNCLOS)​និង​ឯកសារ​គតិយុត្តិ​នានា​ក្នុង​ការ​ប្តឹង​ទាមទារ​យក​មក​ឲ្យ​ប្រទេស​កម្ពុជា​វិញ​នូវ​កោះត្រល់ ចង្កោម​កោះ​ក្រចកសេះ និង​ដែនសមុទ្រ​នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា ដែល​ត្រូវ​បាន​គ្រប់គ្រង​ដោយ​ប្រទេស​វៀតណាម ។

នេះ​បើ​យោង​តាម​សេចក្តីថ្លែងការណ៍​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ចុះ​ថ្ងៃ​ទី​០២ កក្កដា ២០២០ ដែល​ត្រូវ​បាន​គេ​ផ្សព្វផ្សាយ​ជា​សាធារណៈ​នៅ​ប៉ុន្មាន​នាទី​មុន​នេះ ។​

​គិត​ត្រឹម​ម៉ោង​៤​និង​០៩​នាទី​រសៀល​ថ្ងៃ​ព្រហស្បតិ៍​ដដែល​នេះ នៅ​មិន​ទាន់​ឃើញ​មាន​ប្រតិកម្ម​តប​នៅឡើយ​ទេពី​អ្នកនាំពាក្យ​រាជរដ្ឋាភិបាល​ខ្មែរ ក៍​ដូច​ជា​មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់​ខុ​ទ្ទ​កា​ល័​យលោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ។​

​បើ​តាម​សេចក្តីថ្លែងការណ៍​ដែល​«​អង្រុត​»​ទើប​ទទួល​បាន បាន​បញ្ជាក់​ថា CNRP គាំទ្រ​ប្រធាន​ប្តូរ​វេន​នៃ​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​អាស៊ាន​លើក​ទី​៣៦ តាម​រយៈ​ប្រព័ន្ធ​វី​ដេ​អូ (Video Conference) កាលពី​ថ្ងៃ​ទី​២៦ មិថុនា ២០២០ ដែល​បាន​ជំរុញ​ដល់​ប្រទេស​ពាក់​ព័​ន្ឋ​ក្នុង​ជម្លោះ​នៅ​សមុទ្រ​ចិន​ខាងត្បូង ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ដោយ​សន្តិវិធី និង​តាម​ច្បាប់​អន្តរជាតិ​ដោយ​បាន​បញ្ជាក់​ថា អនុសញ្ញា​អង្គការសហប្រជាជាតិ​ឆ្នាំ​១៩៨២ ស្តី​ពី​ច្បាប់​សមុទ្រ (1982 United Nations Convention On the Law of the Sea – UNCLOS )​គឺជា​មូលដ្ឋាន​នៃ​ការ​កំណត់​សិ​ទ្ឋិ​នៅ​លើ​ដែនសមុទ្រ សិ​ទ្ឋិ​អធិបតេយ្យ យុត្តាធិការ និង​ផលប្រយោជន៍​ស្របច្បាប់​នៅ​លើ​តំបន់​ដែនសមុទ្រ ។​

​បើ​តាម CNRP ដដែល អនុសញ្ញា​អង្គការសហប្រជាជាតិ​ឆ្នាំ​១៩៨២ ស្តី​ពី​ច្បាប់​សមុទ្រ គឺជា​លិខិត​បទដ្ឋាន​គតិយុត្តិ​អន្តរជាតិ​មួយ ដែល​កំណត់​សិ​ទ្ឋិ​របស់​ប្រទេស​នីមួយ​ៗ​នៅ​លើ​ដែនសមុទ្រ ព្រមទាំង​កំណត់​ពី​ព្រំដែន​សមុទ្រ នាវាចរណ៍ តំបន់​នេសាទ និង​ចំណុច​សំខាន់​ជា​ច្រើន​ទៀត​ទាក់ទិន​សមុទ្រ ដែល​ប្រទេស​កម្ពុជា​ត្រូវ​តែ​យក​មក​ធ្វើ​ជា​មូលដ្ឋាន​សម្រាប់​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ព្រំដែន​សមុទ្រ​ជាមួយ​ប្រទេស​ជិតខាង ។​

​សេចក្តីថ្លែងការណ៍​បាន​ពន្យល់​ទៀត​ថា មាត្រា ៣ ជំពូក​ទី​២ នៃ​អនុ​ញ្ញា​អង្គការសហប្រជាជាតិ​ឆ្នាំ​១៩៨២ ស្តី​ពី​ច្បាប់​សមុទ្រ​ចែង​យ៉ាង​ច្បាស់​ថា​« រាល់​រដ្ឋ​ទាំងអស់​មាន​សិ​ទ្ឋិ​បង្កើត​វិសាលភាព​នៃ​សមុទ្រ​របស់​ខ្លួន រហូត​ដល់​ដែន​កំណត់​មិន​លើស​ពី​ចម្ងាយ​១២​ម៉ា​យល៍​(​ប្រហាក់ប្រហែល​១៩.២​គីឡូម៉ែត្រ​) លើ​សមុទ្រ ដែល​វាស់​ពី​បន្ទាត់​មូលដ្ឋាន​ដែល​បាន​កំណត់ ដោយ​អនុលោម​តាម​អនុសញ្ញា​នេះ ។​»។

យ៉ាងណាក៍ដោយនៅក្នុងការឡើងបកស្រាយអំពីបញ្ហាព្រំដែនរយៈពេលជាង៥ម៉ោង នៅរដ្ឋសភា​តាមសំណើ​របស់មន្រ្តីបក្សប្រឆាំងកាលពីឆ្នាំ២០១២ លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី ធ្លាប់បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា ការ​កំណត់​ព្រំ​ដែន​សមុទ្រ មិន​ទាន់​មាន​ភាព​ច្បាស់​លាស់​នៅ​ឡើយ​ទេ។ ប៉ុន្តែ​លោក​បាន​បដិសេធ​ថា កម្ពុជា​មិន​បាន​បាត់បង់​ដែន​សមុទ្រ​ ដូច​ដែល​ត្រូវ​បាន​ក្រុម​ប្រឆាំង​ចោទ​ប្រកាន់​ទាំង​ងងឹត​ងងល់​នោះ​ទេ​។​ លោក​បាន​លើក​ឡើង​ថា៖«គេ​ចោទ​ប្រកាន់​ថា កម្ពុជា​បាន​បាត់បង់​ដែន​សមុ​ទ្រ ១០.០០០ ​គីឡូម៉ែត្រ​ការ៉េ​។ ប៉ុន្តែ​តាម​ពិត កម្ពុជា​និង​វៀតណាម នៅ​មិន​ទាន់​បាន​ដោះស្រាយ​ចប់​លើ​បញ្ហា​ដែន​សមុទ្រ​នៅ​ឡើយ​ទេ​។

លោក ហ៊ុន សែន បានបន្ត​ថា គេ​ចោទ​ប្រកាន់​ដោយ​ផ្អែក​ទៅ​លើ​ខ្សែ​បន្ទាត់​ ដែល​គេ​គូស​ជា​ឯក​តោ​ភា​គី កាល​ពី​ឆ្នាំ​ ១៩៧២​ប៉ុណ្ណោះ​។​ លោក បន្ត​ថា កម្ពុជា ​បាន​បាត់​បង់​សិទ្ធិ​ទាម​ទារ​កោះ​ត្រល់ ដោយ​សារ​​តែ​ការ​ប្រើប្រាស់​ខ្សែ​ប្រេវី​យ៉េ។ លោក​ពន្យល់​ថា តាម​ខ្សែ​ប្រេវីយ៉េ​នេះ គឺ​កោះ​ត្រល់ មិន​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង ដែន​ដី​កម្ពុជា​ទេ។ លោក​បន្ថែម​ថា លោក​ប្រេវីយ៉េ កាល​ពីឆ្នាំ ១៩៣​៩ បាន​ដាក់​កោះ​ត្រល់​នៅ​ក្រោម​ការ​គ្រប់​គ្រង​របស់​វៀតណាម ហើយ​ក្រោយ​មក​ នៅ​ឆ្នាំ ១៩៤៩ ទឹក​ដី​កូសាំស៊ីន ក៏​ត្រូវ​បារាំង កាត់​ទៅ​ឲ្យ​វៀតណាម និង​នៅ​ ឆ្នាំ ១៩៦៤ សម្តេច​សីហនុ បាន​យក​ផែន​ទី​ខ្សែ​ប្រេវីយ៉េ ទៅ​តម្កល់​នៅ​អង្គ​ការ​សហ​ប្រជាជាតិ ដើម្បី​ឲ្យ​អន្តរជាតិ និង​វៀត​ណាម ​ទទួល​ស្គាល់​ខ្សែ​បន្ទាត់​ព្រំ​ដែន​សមុទ្រ​កម្ពុជា និង​វៀតណាម។ ចំណុច​ទាំង​បី​នេះ​បាន​ន័យ​ថា កម្ពុជា​បាន​បាត់​​បង់​សិទ្ឋិ​ទាមទារ​កោះ​ត្រល់​ហើយ ដែល​នេះ​គឺជា​បញ្ហា​ផ្លូវ​ច្បាប់។ លោក​ហ៊ុន សែន គូស​បញ្ជាក់​៖

«ចំណុច​ចុង​ក្រោយ​ កម្ពុជា ​បាន​បញ្ជាក់​ថា ​ខ្លួន​ឈប់​ទាមទារ​កោះ​ត្រល់មក​វិញ​ហើយ​។ សម្តេច​ នរោត្តម សីហនុ ក៏​បាន​ប្រាប់​លោក Pham Van Dong ​នាយក​រដ្ឋ​មន្រ្តី​វៀតណាម ក្នុង​ឆ្នាំ ១៩៩៩ ​ថា កម្ពុជា​ ឈប់​ទាម​ទារ​កោះ​ត្រល់​ទៀត​ហើយ​»។ លោក​បន្ត​ថា នោះ​ជា​មូល​ហេតុ​ ដែល​កម្ពុជា​ បាត់​បង់​សិទិ្ធ​ទាមទារ​កោះ​ត្រល់​​។

លោក ហ៊ុន សែន បាន​ប្រាប់រដ្ឋ​សភា​ថា៖ «​ខ្ញុំ​សូម​បញ្ជាក់​ថា ទាំង​ព្រំ​ដែន​ដី​គោក និង​ផ្ទៃ​ទឹក យើង​អនុវត្ត​តាម​ផែន​ទី​ ដែល​សម្តេច​ នរោត្តម សីហនុ បាន​តម្កល់​នៅ​អង្គការ​សហ​ប្រជា​ជាតិ​។ ​អ្នក​​​ជេរ​ ហ៊ុន សែន ដូចជេរ​សីហនុ ព្រោះ ហ៊ុន សែន ធ្វើ​តាម សីហនុ ទាំង​អស់​»​៕